Sevdiğiniz biriyle kavga ettinizi düşünün. Peki şimdi barışmak için yapacaksınız?
Psikolog ve terapistlere göre edilen bir kavganın ardından yapılan en büyük hata, çabucak özür dileyip konuyu kapatmak.
Bir sorunu düzeltirken yapılması gereken, altında yatan asıl sorunu bulmaktan geçiyor. Kavganın asıl nedenini anlamazsanız, ki bunlar yalnızca incittiği duygulardan ibaret değil, gelecekte aynı konuda tekrar kavga edersiniz. Hatta daha kötüsü bile olabilir: Kavga etmeniz konusunda kavga etmeye başlayabilirsiniz.
ABD'de yaşayan Kim ve Dexter Hardy, 28 yıllık evlilikleri boyunca konu ister para, ister çocuklar, ister se akrabalar olsun her konuda kavga ettiklerini söylüyor. Hardy çifti, yıllar geçtikçe kavgaların daha büyük duygusal boyutlarda yaşandığını ve bu kavgaların ardından her şeyin eskiye dönmesi için daha fazla zaman gerektiğini belirtiyor. Çift, ettikleri kavgalarda Dexter Hardy'nin kinayeli ve kırıcı cümleler söylemesi ve eşinin bağırıp çağırarak bazı eşyaları yere atması büyük sorunlara yol açarken, Kim Hardy'nin her kavga sonunda kapıyı çarparak gittiğini ve aralarındaki gerginliğin günlerce sürdüğünü söyledi.
Widener Üniversitesi Klinik Psikoloji Enstitüsü'nde yardımcı profesör olarak yüksek lisans dersleri veren psikolog Hal Shorey, "Bir kavganın ardından barışmanın tek yolu ettiğiniz kavganın her ilişkide olabileceğini anlamak," diyor. Kişilik üzerine araştırmalar yapan ve çiftlerle birlikte çalışan Shorey, "Sorunu görmezden gelmek değil, çözmek istiyorsunuz," diye belirtiyor.
Kuşkusuz, gerginlikten rahatsız olmayan ve sorunlar hakkında konuşmak isteyen bazı insanlar var.
Ancak diğerleri her türlü tartışmadan kaçıyor. Bazı insanlar kavganın hemen bitmesini ve her şeyin iyi olduğunu bilmek istiyor (öyle olmasa bile). Bazıları ise hiçbir şekilde yorum yapmıyor ve her anlaşmazlığı aynı tavırla noktalıyor: Sessiz kalarak.
Kavganın ardından Barışmanın 5 yolu
Kavga eden olarak hem kendiniz hem de karşınızdaki sakinleşene kadar bekleyin.
Haklı olduğunuzu savunmaktan vazgeçin, haklı olmanız barışmanızı sağlamaz. Kavga sebebine ve detaylara değil nasıl hissettiğinize odaklanın, hislerinizi ifade etmeniz karşıdakinin sizin hislerinizi ve nasıl düşündüğünüz hakkında fikir sahibi olmasını sağlar.
Karşınızdakini nasıl hissettiğini düşünüyorsunuz bunu ifade edin. Bunu kelimeler ile ifade edin, çünkü bu karşınızdakinin de nasıl göründüğü hakkında ona fikir verecektir.
Kendinizi savunmaya çalışmayın olan oldu artık. Basıl tamir edebiliriz e odaklanın.
Bu konuşmanın ardından kendinize ve karşınızdakine zaman tanıyın
Araştırmalar, erkek ve kadınların duruma farklı baktığını gösteriyor. "Personal Relationship" isimli dergide 2003 yılında yayımlanan ve dünya çapında 62 kültürel bölgede yapılan araştırmada erkeklerin kadınlara kıyasla sorunları görmezden gelmeme konusunda daha istekli olduğu bulundu. Elbette, her şeyde olduğu gibi bu konuda da bazı istisnalar olabilir. Ancak genele bakıldığında erkekler, kadınlara göre kendilerini kötü hissettiren duygulardan ve kavgalardan uzak durmayı daha çok tercih ediyor. Kadınlar sorunları konuşmayı isterken erkekler sorunların üstünde durmamayı tercih ediyor.
Başka bir araştırmaya göre erkekler barışmak için partneriyle birlikte olmayı bir çözüm olarak görürken kadınlar bundan hoşlanmıyor. Yine bir araştırmaya göre erkekler ilişkideki büyük bir kavganın ardından kadınlara kıyasla daha çok tahrik oluyor ve gerginliği azaltmak adına cinselliği kullanmayı tercih ediyor. İsrail, Herzliya'daki Interdisciplinary Center Psikoloji Okulu'nda seks üzerine araştırmalar yapan yardımcı profesör ve psikolog Gurit GUR.EB -0.92%% Birnbaum, kadınların erkeklerin tam tersi yönde düşünerek "birliktelik esnasında kendilerini ilişkinin problemlerinden soyutlayamadıklarını" söylüyor.
Widener Üniversitesi'nden Shorey'e göre "doğru" bir şekilde barışmanın beş adımı var. Bu beş adım da tek bir sorunun etrafında toplanıyor: "Benden ne istiyorsun?"
Birinci adım, konuşmak için doğru zamanı beklemek. Shorey, "Karşınızdaki insan hala sinirliyken konuşmak istemezsiniz" diyor ve ekliyor "Çoğu insan 'Özür dilerim, ben bir aptalım' demenin mantıklı olduğunu düşünüyor. Ancak diğer kişi 'Evet, öylesin' deyince tekrar kavga etmeye başlıyorlar."
Taraflardan biri konuşmak istemiyorsa, o kişinin sakinleştiğinden emin olduktan sonra "Konuşmak istiyorum," deyin. Eğer çok ciddi bir kavga ettiyseniz, Shorey barışmak için restoran gibi kalabalık yerlere gitmenizi ve ciddi kavgalardan hiçbirini çocuklarınızın önünde yapmamanızı söylüyor.
İkinci adım, haklı olduğunuzu düşünmeyi bir kenara bırakmak. Kavgadan aklınızda kalan detaylara veya örneklere odaklanmayın, onlar sizin bakış açınıza göre doğru veya yanlış görünecektir. Bunun yerine diğer insanın hissettiklerini düşünün. Shorey, "Yanlış olmayan bir şey varsa o da bir kişinin duygularıdır," diyor.
Üçüncü adım, karşınızdaki insanın hissettiğini düşündüğünüz duyguları ona söylemek. Bu size onun ihtiyaçlarını anlamanızda yardımcı olur. Örneğin "Dün akşam sensiz dışarı çıktığım için alındığını biliyorum," gibi bir cümle kurup karşı tarafa düşüncenizin doğru olup olmadığını sorabilirsiniz.
Shorey, "Çoğu insan özür dilemek istemiyor çünkü hata yaptıklarını kabul etmek istemiyorlar," diyor. Düzgün bir yaklaşım, "Seni üzdüğüm için özür dilerim. Bence dün akşam tek başıma dışarı çıkmamda hiçbir yanlış yok, ancak neden üzüldüğünü anlayabiliyorum. Bunun seni üzdüğünü bildiğim için gitmememin daha doğru olduğunu düşünüyorum," olabilir.
Burada önemli olan nokta şu: Özür diledikten sonra asla "ama" demeyin. "Özür dilerim ama..." dediğinizde tüm amacınızı çöpe atıyorsunuz.
Partnerinizin hissettikleri yüzünden alınmayın. Eğer özür dilediğiniz insan size "Evet, bana kötü davrandın," diyorsa yalnızca başınızı sallamakla yetinin. Buradaki asıl amacınız başkasına hissettirdiğiniz duyguların sorumluluğunu almak.
Son olarak, partnerinize onu gerçekten önemsediğinizi ve davranışınızı düzeltmek istediğinizi söyleyin (partnerinize sarılma, koluna dokunma ya da göz teması kurmak bu noktada kullanılabilir). İki taraf da birbirinin ihtiyaçlarını anladığını söylemeli ve bu ihtiyaçları karşılamayı deneme konusunda istekli olmalı. Shore, "Eğer karşı taraf sizin gerçekten önemsediğinizi düşünüyorsa, büyük sorunların çoğu çözüme ulaşacaktır," diyor.
İkinizin de normal hissetmesi için biraz zaman geçmesi gerektiğini öğrenin. Belli bir zaman geçtikten sonra davranışlarınızı takip edin. Partnerinize "Seni nasıl incittiğimi anladım ve değişmeye çalıştım, nasıl gidiyorum?" diye sormaktan hiçbir zarar gelmez.